Kopen of verkopen?
Een goed moment voor een financiële planning!

Regionaal zijn daar ook al voorbeelden van te noemen, zoals de invoering van opkoopbescherming in Rotterdam. En hoewel dit landelijk weliswaar nog minder concreet zichtbaar is – immers bevatten de op Prinsjesdag aangekondigde belastingplannen ten aanzien van de eigen woning enkel een technische wijziging rondom de eigenwoningreserve van een overledene – kunnen we er toch vrij zeker van zijn dat de behandeling van de eigen woning een belangrijk bespreekpunt is in de huidige kabinetsformatie.

Waar het dan waarschijnlijk met name over zal gaan, is wat er moet gebeuren met de hypotheekrenteaftrek. Al langer is dit onderwerp een heet hangijzer onder politieke partijen. In 2016 bracht het Centraal Planbureau bijvoorbeeld een rapport uit, waarin de positieve effecten (onder andere op de huizenprijzen) van het afschaffen ervan reeds genoemd werden. Maar mede vanwege de hoge rentestand op dat moment en de verwachte impact die het zou hebben voor woningbezitters, is daar toen niet voor gekozen. De langetermijnvoordelen zouden niet opwegen tegen de consequenties op de korte termijn.

Nu is de situatie anders; de woningmarkt is overspannen, de rentestand laag en zelfs de coronacrisis heeft een vinger in de pap. Nederland kan namelijk aanspraak maken op een bijdrage uit het coronaherstelfonds van de EU. Daarvoor dient dan wel een Herstelplan te worden ingeleverd, omdat een land eerst aan bepaalde voorwaarden moet voldoen. Het doorvoeren van wijzigingen op de woningmarkt is mogelijk zo’n voorwaarde en dat zou een verdere beperking of afschaffing van de hypotheekrenteaftrek kunnen betekenen.

De discussie zwelt dus weer aan en het is niet vreemd dat juist dit onderwerp nu naar voren komt: Nederland is een van de landen met de hoogste hypotheekschulden per huishouden van Europa en dat betekent een risico voor onze economie. Medio oktober presenteerde De Nederlandsche Bank (DNB) daarom een pakket oplossingen, om voor een evenwichtigere woningmarkt te zorgen. Naast het afschaffen van de schenkingsvrijstelling, is een onderdeel daarvan het verhuizen van de eigen woning van box 1 naar box 3 in de aangifte inkomstenbelasting. De hypotheekrenteaftrek zou daarmee komen te vervallen en de eigen woning wordt dan belast als onderdeel van het vermogen. Volgens DNB heeft de hypotheekrenteaftrek er namelijk in grote mate voor gezorgd dat de woningmarkt ontwricht is geraakt.

Vereniging Eigen Huis protesteert tegen dat beeld en meent dat starters de aftrek zelfs nodig hebben om überhaupt een kans te maken op een woning. Daarnaast stellen ze dat de hypotheekrenteaftrek, in combinatie met het eigenwoningforfait in box 1, de overheid op termijn geld op gaat leveren (waar het de overheid nu zo’n €6 miljard op jaarbasis kost). Daarbij moet wel gezegd worden dat het omslagpunt volgens de berekeningen pas ergens rond 2040 ligt en afhankelijk is van veel variabelen.